Europejskie Nagrody Filmowe 2016

10 grudnia odbyła się gala rozdania Europejskich Nagród Filmowych. W tym roku wydarzenie to było o tyle szczególne, że miało miejsce we Wrocławiu, Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Najważniejsze nagrody przemysłu filmowego Starego Kontynentu trafiły do rąk następujących filmowców:

• Nagroda publiczności – Body/Ciało, reż. Małgorzata Szumowska
• Najlepszy scenarzysta – Maren Ade – Toni Erdmann
• Najlepszy film animowany – My life as a Zucchini, reż. Claude Barras
• Najlepszy film krótkometrażowy – 9 Days – From My Window in Aleppo, reż. Thomas Vroege, Floor van der Meulen & Issa Touma
• Najlepszy operator – Camilla Hjelm Knudsen – Land Of Mine
• Najlepszy montażysta – Anne Østerud & Janus Billeskov Jansen – The Commune
• Najlepszy dźwięk – Radosław Ochnio – 11 minut
• Najlepszy film dokumentalny – Ogień na morzu
• Nagroda za osiągnięcia w kinie światowym – Pierce Brosnan
• Odkrycie roku – The Happiest Day In The Life Of Olli Maki, reż. Juho Kuosmanen
• Najlepszy aktor europejski – Peter Simonischek – Toni Erdmann
• Najlepsza aktorka europejska – Sandra Huller – Toni Erdmann
• Najlepszy kompozytor – Ilya Demutskiy
• Najlepsza komedia – A Man Call Ove, reż. Hannes Holm
• Najlepszy reżyser – Maren Ade – Toni Erdmann
• Najlepsza scenografia – Alice Normington – Sufrażystka
• Najlepsze kostiumy – Stephanie Bieker – Land Of Mine
• Najlepsza charakteryzacja – Barbara Kreuzer – Land Of Mine
• Najlepszy europejski film 2016 – Toni Erdmann

Nagroda Honorowa przyznana została zmarłemu w październiku Andrzejowi Wajdzie. Wzruszającą mowę wygłosił Wim Wenders. „Andrzej, co my zrobimy bez Ciebie?” – pytał reżyser. Nagrodę w imieniu artysty odebrała Agnieszka Smoczyńska i Bodo Kox.

Jak pięknie mówił Pierce Brosnan! O swojej karierze, o pasji, determinacji i trudnościach, które jednak z uporem pokonywał. Mówił też o współczesnym świecie, zagrożonym przez różne okoliczności – polityczne i społeczne. Od produkcji telewizyjnych (uwielbiany przeze mnie Detektyw Remington Steele! z początku lat osiemdziesiątych) po najnowsze filmy kinowe – zarówno te lepsze, jak i słabsze – Brosnan pokazuje klasę i czaruje uśmiechem. A jego chropowaty głos i irlandzka charyzma czynią z niego jednego z najciekawszych aktorów współczesnego kina.

Apel w sprawie reżysera Olega Sentsova, skazanego przez sąd rosyjski na 20 lat więzienia, wygłosiła Maria Alyokhina, członkini zespołu Pussy Riot i aktywistka społeczna: „Jako społeczność możemy wprowadzać zmiany. Proszę Was, byście stali za Olegiem Sentsovem”.

Zresztą odniesień do politycznej i społecznej sytuacji współczesnego świata było wiele – zarówno ze strony wręczających nagrody, jak i ze strony nagradzanych artystów. Nie obyło się również bez komentarzy gospodarza wieczoru – Macieja Stuhra (który jako prowadzący nie zawiódł, ale i nie zachwycił). W takie imprezy zwyczajowo wpisane są apele i odwołania do spraw bieżących, jednak zawsze zastanawia mnie kwestia szczerości. Na ile artyści rzeczywiście przejmują się losem Olega Sentsova, dziećmi w Aleppo i Ukrainą, a na ile jest to element kreowania wizerunku i podążania za modą. Ronienie łez podczas emocjonujących przemówień jest przecież tak szlachetne… i pożądane… Zostawiam tę kwestię otwartą, jednak zawsze odczuwam pewien dystans wobec tego typu zachowań.

Tegoroczna gala rozdania Europejskich Nagród Filmowych miała szczególne momenty: wspomnienie Wima Wedersa o Andrzeju Wajdzie, wystąpienie Pierca Brosnana czy wykonanie Pieśni na Zjednoczenie Europy Zbigniewa Preisnera z filmu Krzysztofa Kieślowskiego Trzy kolory. Niebieski. Organizatorzy przyszłorocznej gali powinni jednak zadbać o to, by wieczór był nieco krótszy. Trzy i pół godziny to zbyt wiele, tym bardziej, że wielokrotnie prezentacje nominowanych czy podziękowania nagrodzonych były zbyt długie i mało atrakcyjne. Mimo wszystko miło jest mieć świadomość, że śmietanka kina europejskiego zawitała do Polski, a dwie nagrody zdobyli nasi filmowcy.

Myśląc o wartości współczesnego europejskiego kina, nie mam wątpliwości, że jest ona wysoka. Różnorodność form, tematyki i konwencji jest bardzo szeroka, a to świadczy i wielokierunkowych poszukiwaniach artystów i o tym, że każdy chce iść własną ścieżką. Przecież na tym polega sztuka, prawda?

_____________________________________