KRÓTKIE METRAŻE NA KFF 2020

60. Krakowski Festiwal Filmowy online przeszedł do historii nie tylko z powodu jubileuszu, ale także ze względu na nietypową formułę, która okazała się ogromnym sukcesem organizatorów.

W Konkursie krótkometrażowym Krakowskiego Festiwalu Filmowego brało udział 39 filmów, po 13 animacji, dokumentów i fabuł. Tę różnorodność formalną wzbogaciła szeroka gama tematów podejmowanych przez twórców pochodzących z całego świata. Obserwowaliśmy trudne relacje rodzinne i społeczne, zmagania z problemem dorastania, umierania i samotności czy z niepewnością w podejmowaniu życiowych wyborów. Krótkie metraże przyjmowały jednak też jasny punkt widzenia, dowodząc, że o życiu, również w jego mrocznych przejawach, można mówić z pogodą ducha, a nawet z humorem.

Dlatego właśnie oglądanie zakwalifikowanych do konkursu filmów pozwoliło poczuć bogactwo ludzkiej egzystencji i spojrzeć na jej wybrane aspekty jak przez mikroskop. Krótka forma dzieł zmuszała twórców do ukazania esencji problemów i istoty podejmowanych tematów, bez zbędnych ujęć, dialogów czy kadrów. Ta intensyfikacja narracji, obrazów czy dialogów bardzo często czyniła z kilkuminutowych historii małe arcydzieła, które w ostry i jednoznaczny sposób zwracały uwagę widza na niesprawiedliwość – lub piękno świata.

Nagrody za krótkie metraże na 60. KFF

Spośród filmów zgłoszonych do Konkursu krótkometrażowego jury w składzie: Jan Komasa – przewodniczący (Polska), Marko Škop (Słowacja), Dekel Berenson (Wielka Brytania), Paola Orlić (Chorwacja), Csilla Kato (Rumunia) postanowiło przyznać następujące nagrody:

ZŁOTY SMOK dla reżyserki najlepszego filmu – Shoko Hara za film Zwykły facet (Niemcy)

Surowa i bezpośrednia w swej wizualnej formie animacja zastosowana w dokumencie „Zwykły facet” mocno przyczynia się do ogólnego poczucia skrępowania, które towarzyszy oglądaniu tej wyjątkowej historii opowiedzianej z perspektywy trzech, jawnie odrzucających społeczne normy postaci kobiecych. […]

SREBRNY SMOK dla reżysera najlepszego filmu dokumentalnego – Alex Evstigneev za film Złote guziki (Rosja)

Za wstrząsające przedstawienie tego, jak tyrania nie oszczędza nawet najbardziej bezbronnych dusz. Wykorzystując minimalistyczny styl i używając fragmentów potajemnie uzyskanego materiału, film ukazuje sposób, w jaki autokracja indoktrynuje młodzież oraz jej niszczycielski wpływ na emocje i psychikę przyszłych pokoleń.

SREBRNY SMOK dla reżysera najlepszego filmu animowanego – Konstantin Bronzit za film On nie może żyć bez kosmosu (Rosja)

Film Konstantina Bronzita „On nie może żyć bez kosmosu” wyróżnia się niezaprzeczalnie doskonałym opanowaniem umiejętności opowiadania historii wyłącznie poprzez obraz. Jasny, precyzyjny filmowy język oraz wyraźny styl autora animacji pozwolił mu uzyskać piękną wizualną medytację na uniwersalny temat ludzkiej samotności, w tym także dobrze znanego poczucia opuszczenia przez wszystkich w „kosmicznej przygodzie” dorastania.

SREBRNY SMOK dla reżyserów najlepszego filmu fabularnego – Madeleine Sims-Fewer i Dusty Mancinelli za film Pyza (Kanada)

„Pyza” wyróżnia się nie tylko dzięki wyjątkowej kreacji Mayi Harman w roli głównej bohaterki Jude, ale również poprzez wybór i mistrzowskie poprowadzenie najbardziej pasującego do tej historii języka filmowego podkreślającego wszelką „niezdarność” i niepewność w obliczu codziennych dramatów. Ten język sprawdza się niezależnie od tego, czy opisuje dzieci i nastolatków odkrywających swoją seksualność, czy trudne do zdefiniowania lęki związane z tak na pozór zwykłym wydarzeniem, jakim jest rodzinne spotkanie przy świątecznym stole.

WYRÓŻNIENIE – Dominika Łapka za film Dad You’ve Never Had (Polska)

Za odważną decyzję sfilmowania bolesnej i długo piętrzącej się rodzinnej konfrontacji, której celem jest poszukiwanie prawdy, godności, a przede wszystkim dowodów miłości. Za umożliwienie nam dostrzeżenia, że to, co zwykle jest dla nas ukryte i co postrzegamy jako haniebne, tak naprawdę w niepokojący sposób może stać się znajome.

WYRÓŻNIENIE – Hristo Simeonov za film Nina (Bułgaria)

[…] Pięknie zagrana, subtelnie napisana, powściągliwa i autentyczna „Nina” opowiada historię ludzi, których nie zauważamy na tle naszego codziennego życia. Unikając osądzania i nadmiernej dramatyzacji, ukazuje po prostu, jak przebiega życie milionów osób – na całym świecie, każdego dnia.

Nagroda dla najlepszego filmu europejskiego (Kandydat KFF do Europejskiej Nagrody Filmowej w kategorii filmu krótkometrażowego) – Złote guziki w reżyserii Alex Evstigneev (Rosja).

Jury Międzynarodowej Federacji Klubów Filmowych (FICC) w składzie: Mira Bernardes-Rusin (Polska), Terry Cloke (Wielka Brytania), Chris Hormann (Nowa Zelandia) postanowiło przyznać nagrodę Don Quichota filmowi Niewinność w reżyserii Bena Reid’a (Wielka Brytania)…

Decyzję tę Jury podjęło jednogłośnie wobec dzieła wyróżniającego się na tle wyjątkowo imponującego wyboru filmów. Trzymająca w napięciu historia kryminalna to tylko pierwsza warstwa: stanowi zarazem punkt wyjścia do zgłębienia często pomijanej – także w kinie – grupy społecznej, a mianowicie osób, które urodziły się z zespołem Downa. Jury wyraża również uznanie dla występującego w roli głównej Tommy’ego Jessopa, aktora z zespołem Downa, którego obecność i kluczowa kreacja aktorska wzniosły się ponad tradycyjną kliszę ofiary, stanowiąc proaktywną siłę napędową filmu i czyniąc postać bohatera w pełni ukształtowaną i dopracowaną. […]

…oraz wyróżnienie filmowi Uścisków twoich mi potrzeba w reżyserii Andrieja Kuciły (Polska).

W tym filmie uwagę Jury zwróciło przedstawienie kluczowej relacji pomiędzy matką (Walentyna) a córką (Tania) poddanych wyjątkowej próbie. Sparaliżowaną od dziecka Tanią opiekuje się całe życie Walentyna, która przekroczyła już dziewięćdziesiąty rok życia. Dzieło jest zdumiewającym wyrazem bezwarunkowej miłości i poświęcenia matki dla jej dziecka, mimo życia pełnego wyrzeczeń. Piękne kadry ożywiają historię, podobnie jak poruszająca poezja Tani, która powstała mimo jej fizycznej niepełnosprawności.

[Zdj.: kadr z filmu Jak moja babcia, mat. pras. KFF]